कोलनॉस्कोपी म्हणजे काय? | Colonoscopy Meaning in Marathi
Table of Contents
कोलोनोस्कोपी ही एक वैद्यकीय प्रक्रिया आहे ज्यात डॉक्टरांन कोलन ( मोठे आतडे ) च्या अस्तरांची तपासणी करतात आणि कोलोनोस्कोप नावाच्या कॅमेर्‍यासह लवचिक ट्यूबचा वापर करून गुदाशयतून तपासणी करण्यात येते. कोलोनोस्कोप गुद्द्वारातून घातला जातो आणि गुदाशय आणि कोलनद्वारे मार्गस्थ केले जाते, ज्यामुळे डॉक्टरांना पॉलीप्स, ट्यूमर, जळजळ आणि यासारख्या इतर व्याधी शोधण्यास मदत होते.
कोलोनोस्कोपीची शिफारस सामान्यत: वयाच्या 50 व्या वर्षापासून सरासरी जोखीम असलेल्या लोकांमध्ये कोलन कर्करोगासाठी स्क्रीनिंग टेस्ट म्हणून केली जाते. हे दाहक आतड्यांसंबंधी रोग ( आयबीडी ), अल्सरेटिव्ह कोलायटिस, क्रोहन रोग आणि डायडिट्यूलायटीस यासारख्या इतर बाबीत निदान आणि परीक्षण करण्यासाठी देखील वापरले जाते.
कोलोस्कोपी प्रक्रियेदरम्यान, रुग्णाला आराम मिळवा आणि अस्वस्थता व घाबरू नये या यासाठी सामान्यत: गुंगी दिली जाते किंवा वेदना शामक औषध दिले जाते. त्यानंतर कोलोनोस्कोप गुदाशयात घातला जातो आणि कोलनमधून हळू हळू पुढे पुढे जातो. जर कोणतीही विकृती आढळली तर डॉक्टर बायोप्सी लहान ऊतक नमुना घेऊ शकतात किंवा कोलनस्कोपद्वारे आता टाकलेल्या विशेष साधनांचा वापर करून असामान्य ऊतक काढू शकतात.
प्रक्रियेनंतर, कोणतीही गुंतागुंत होणार नाही याची खात्री करण्यासाठी रुग्णाची विशेषत: अल्प कालावधीसाठी बारकाईनं देखरेख केली जाते. बहुतेक लोक प्रक्रियेनंतर त्यांचे सामान्य हालचाली दैनंदीन काम आणि नेहमीचा आहार पुन्हा सुरू करण्यास सक्षम असतात.
कोलन आणि गुदाशय काही विकार व्याधी शोधण्यासाठी आणि निदान करण्यासाठी कोलोनोस्कोपी ही सामान्यत: एक सुरक्षित आणि प्रभावी प्रक्रिया मानली जाते. परंरू, कोणत्याही वैद्यकीय प्रक्रियेप्रमाणेच, कोलनॉस्कोपीशी संबंधित जोखीम असतातच, ज्यात रक्तस्त्राव, छिद्र ( कोलन वॉल ) किंवा भूल देण्याची प्रतिक्रिया थोडी जोखीम असते. प्रक्रिया सुरू होण्यापूर्वी आरोग्य सेवा देनाऱ्या आपल्या डॉक्टरांशी सविस्तर कोलोनोस्कोपीच्या जोखमी आणि फायद्यांबद्दल चर्चा करणे महत्वाचे ठरत.
कोलोनोस्कोपी एक वेदनादायक प्रक्रिया आहे?
कोलोनोस्कोपी ही सामान्यत: वेदनादायक प्रक्रिया नसते कारण रूग्णांना आराम आणि अस्वस्थता कमी करण्यात मदत करण्यासाठी त्यांना उपशामक औषध किंवा वेदना औषध दिले जाते. बहुतेक लोकांना काही दबाव आणि क्रॅम्पिंग वाटते कारण कोलनस्कोप घातला जातो आणि कोलनद्वारे पुढे केला जातो, परंतु हे सहसा सौम्य आणि सहन करण्या जोग असते. प्रक्रियेनंतर, रूग्णांना काही तास गॅस आणि पोट फुगणे वाटू शकते , परंतु हे सहसा हे साइड इफेक्ट्स लगेच दूर होतात
कोलोनोस्कोपीचा मुख्य हेतू काय आहे?
पॉलीप्स, ट्यूमर, जळजळ आणि इतर विकार यासारख्या विकृती शोधण्यासाठी कोलन आणि गुदाशयातील अस्तर तपासणे हा एक मुख्य हेतू आहे. कोलोनोस्कोपी सामान्यत: वयाच्या 50 व्या वर्षापासून सरासरी जोखीम असलेल्या लोकांमध्ये कोलन कर्करोगासाठी स्क्रीनिंग टेस्ट म्हणून वापरली जाते. हे दाहक आतड्यांसंबंधी रोग ( आयबीडी ), अल्सरेटिव्ह कोलायटिस, क्रोहन रोग आणि डायडिट्यूलायटीस यासारख्या इतर व्याधि चे निदान आणि परीक्षण करण्यासाठी देखील वापरले जाते.
हे ही वाचा : जगातील टॉप शेअर मार्केट कोणते? । Global Stock markets Names
कोलनॉस्कोपी किती वेळ घेते?
कोलोनोस्कोपी करण्यासाठी लागणार्‍या वेळेची लांबी प्रक्रियेच्या जटिलतेवर आणि कोणतीही विकृती आढळली की नाही यावर अवलंबून असते. सर्वसाधारणपणे, प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी सुमारे 30-60 मिनिटे लागतात, परंतु रूग्णांनी तयारी, उपशामक औषध, प्रक्रिया स्वतःच परवानगी देण्यासाठी वैद्यकीय सुविधेत जास्त वेळ लागू शकतो अशी तयारी ठेवळीपाहीजे.
एक कोलोनोस्कोपी शस्त्रक्रिया आहे का?
कोलोनोस्कोपी ही शस्त्रक्रिया मानली जात नाही कारण ही एक साधी प्रक्रिया आहे ज्यात शरीरावर कोणत्याही चीरा किंवा कट आवश्यक नसतात. तथापि, ही एक वैद्यकीय प्रक्रिया आहे जी काही जोखीम घेते आणि रूग्णांना संभाव्य गुंतागुंतांची जाणीव असावी आणि प्रक्रिया सुरू होण्यापूर्वी त्यांच्या आरोग्य सेवा डॉक्टरांशी चर्चा केली पाहिजे.
कोणाला कोलोस्कोपीची आवश्यकता आहे?
कोलोनोस्कोपीची शिफारस सामान्यत: अशा लोकांसाठी केली जाते ज्यांना वयाच्या 50 व्या वर्षापासून कोलन कर्करोगाचा सरासरी धोका असतो. ज्या लोकांना कोलन कर्करोगाचा कौटुंबिक इतिहास आहे किंवा इतर जोखीम घटकांना पूर्वीच्या वयात स्क्रीनिंग सुरू करणे किंवा वारंवार तपासणी करणे आवश्यक आहे.
भारतात कोलोनोस्कोपी चाचणीची किंमत काय आहे?
भारतातील कोलोनोस्कोपी चाचणीची किंमत सुविधा, स्थान आणि कोणत्याही अतिरिक्त चाचण्या किंवा प्रक्रियेची आवश्यकता आहे की नाही यावर अवलंबून बदलू शकते. सर्वसाधारणपणे, किंमत रुपये 10,000 ते रुपये 30,000 किंवा त्याहून अधिक. प्रक्रियेचे खर्च आणि कव्हरेज समजून घेण्यासाठी आपल्या आरोग्य सेवा देणाऱ्या दवाखान्यात किंवा विमा कंपनीकडे तपासणी करणे महत्वाचे आहे. काही विमा योजना देणाऱ्या कंपनीप्रतिबंधात्मक स्क्रीनिंग चाचणी म्हणून कोलनॉस्कोपीची किंमत समाविष्ट करू शकतात.