Fermentation म्हणजे काय? किण्वनचा अर्थ काय आहे? -Fermentation Definition, Process and Examples

Fermentation Definition, Process and Examples

Fermentation म्हणजे काय? किण्वनचा अर्थ काय आहे?

Fermentation ही एक प्रक्रिया आहे ज्यात जीवाणू किंवा यीस्ट सारखे  सूक्ष्मजीव (बॅक्टेरिया) साखर किंवा इतर सेंद्रिय संयुगांचं उर्जा आणि इतर उपयुक्त उत्पादनांमध्ये रूपांतरित करतात. ही रासायनीक प्रक्रियेत ऑक्सिजन वायू ची गरज नसते  व त्या शिवाय ही प्रोसेस पार पडते . अन्न आणि पेय उत्पादन, फार्मास्युटिकल्स आणि बायोटेक्नॉलॉजीसह विविध उद्योगांमध्ये फरमेटेन्शचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो.

Fermentation ची उदाहरण

किण्वनचे उदाहरण म्हणजे बिअर किंवा वाइनच्या निर्मितीदरम्यान यीस्ट हे साखरेस अल्कोहोलमध्ये रूपांतरित करते. आणखी एक उदाहरण म्हणजे दुग्धशर्करा लॅक्टिक ऍसिड  किण्वन जे दही, चीज आणि तसेच इतर दुग्धजन्य पदार्थांच्या उत्पादनात होते.

Fermentation is a process in which microorganisms, such as bacteria or yeast, convert sugars or other organic compounds into energy and other useful products.

An example of fermentation is the process by which yeast converts sugar into alcohol during the production of beer or wine. One more example is the lactic acid fermentation that occurs in the production of yogurt, cheese, and other fermented dairy products.  

Fermentation Process SETP BY STEP

fermentation Definition ,process and Examples
Fermentation Process SETP BY STEP
  • प्रथम, मायक्रोऑर्गनिजम साखर किंवा इतर सेंद्रिय कंपाऊंडमध्ये आणले जातात, जे त्यांचे अन्न स्रोत म्हणून काम करतात.
  • सूक्ष्मजीव नंतर साखरे च अल्कोहोल, लैक्टिक ऍसिड किंवा कार्बन डाय ऑक्साईड सारख्या सोप्या संयुगात विघटन करतात.
  • हे मायक्रोऑर्गनिसम जेव्हा साखरेचे सेवन करतात तेव्हा  एटीपीच्या स्वरूपात ऊर्जा निर्माण करतात, ही उर्जा त्यांचा वाढ आणि पुनरुत्पादनास मदत देतात.
  • अल्कोहोल किंवा लैक्टिक ऍसिड सारखी फरटमेंटेड    उत्पादने अन्न आणि पेय उत्पादन किंवा बायोटेक्नॉलॉजीसारख्या विविध प्रयोगांमध्ये  वापरली जाऊ शकतात.

किण्वन ही एक नैसर्गिक प्रक्रिया आहे जी शतकानुशतके उपयुक्त उत्पादनांची निर्मिती करण्यासाठी वापरली जात आहे.

लेव्हरेज म्हणजे काय – What is the simple meaning of leverage?

10 भारतीय Fermentation पदार्थ कोणती आहेत?

10 भारतीय  Fermentation पदार्थ  कोणती आहेत?
 भारतीय Fermentation पदार्थ 10 उदाहरणे कोणती आहेत?

भारतीय पाककृती आणि अन्न उत्पादनात किण्वन मोठ्या प्रमाणात वापरले जाते.

  1. इदली आणि डोसा – हे दक्षिण भारतीय लोकप्रिय ब्रेकफास्ट   आहे फरमेंटेड तांदूळ आणि मसूर पिठा पासून बनविलेले आहेत.
  2. दही – योगर्ट हे एक लोकप्रिय फरमेंटेड दुग्धजन्य उत्पादन आहे जे भारतात मोठ्या प्रमाणात सेवन केले जाते.
  3. लस्सी – लस्सी हे दही-आधारित पेय आहे जे उत्तर मध्य भारतात मोठ्या प्रमाणावर सेवन केले जाते
  4. पनीर –  हा एक प्रकारचा भारतीय चीज आहे जो लिंबाचा रस किंवा व्हिनेगरसह दुधाला कर्डलिंग करून बनविला जाते.
  5. लोणचे – आंबे लोणचे, लिंबू लोणचे आणि मिक्स भाजीपाला लोणचे हे फरमेंटेड प्रक्रियेद्वारे भारतातील अनेक प्रकारचे लोणचे तयार केले जाते.
  6. अप्पम – अप्पम हा दक्षिण भारतीय पॅनकेकचा एक प्रकार आहे जो फरमेंटेड तांदूळ आणि नारळ दुधाच्या पिठा पासून बनविला जातो.
  7. ढोकळा – ढोकळा हा गुजरातचा एक लोकप्रिय स्नॅक आहे जे  फरमेंटेड  पीठातून बनविला जातो.
  8. कांजी – कांजी हे पारंपारिक पंजाबी पेय आहे जो फरमेंटेड गाजर आणि मोहरीच्या बियाण्यांमधून बनविला जातो.
  9. कोंबूचा – कोंबुचा हे एक प्रकारचा फरमेंटेड चहा आहे जे अलिकडच्या वर्षांत भारतात लोकप्रिय झालेलं आहे.
  10. मुरुक्कू – मुरुक्कू हे दक्षिण भारतीय स्नॅक आहे जे फरमेंटेड तांदूळ आणि उडीद  डाळच्या पीठापासून बनविला जाते.