National Maritime Day 2023 In Marathi
भारतात ५ एप्रिल रोजी राष्ट्रीय सागरी दिन साजरा केला जातो. राष्ट्रीय सागरी दिनाचा पहिला कार्यक्रम किंवा उद्घाटन समारंभ १९६४ मध्ये अर्थव्यवस्था आणि जागतिक व्यापाराविषयी जागरूकता वाढवण्याच्या उद्देशाने साजरा करण्यात आला. या उत्सवामागील मुख्य अजेंडा म्हणजे आपल्या सागरी क्षेत्राच्या संरक्षणाची, संरक्षणाची आणि संरक्षणाची आवश्यकता दर्शवणे.
या वर्षी या कार्यक्रमाचा ६० वा वर्धापनदिन आहे, ज्याचा उद्देश सागरी उद्योगात भारताचे महत्त्वपूर्ण योगदान आणि त्याचा इतिहास म्हणून ओळखणे आहे. राष्ट्रीय सागरी दिन भारताच्या सागरी वारसा आणि देशाच्या अर्थव्यवस्थेला पाठिंबा देण्यासाठी सध्याच्या भूमिकेबद्दल जागरूकता वाढविण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतो. हा दिवस म्हणजे समुद्रात अथक परिश्रम करणार्‍या नाविकांप्रती कृतज्ञता व्यक्त करण्याची संधी आहे, जे अनेकदा आपल्या कुटुंबापासून उद्योगाचे कामकाज सुरळीत चालावे यासाठी दूर राहतात.
राष्ट्रीय सागरी दिवस २०२३ ची थीम
राष्ट्रीय सागरी दिन २०२३ ची थीम अद्याप घोषित केलेली नाही.
राष्ट्रीय सागरी दिवसाचा इतिहास
५ एप्रिल १९१९ रोजी एसएस लॉयल्टी नावाच्या जहाजाने मुंबई ते लंडन असा प्रवास केला आणि या काळात भारत ब्रिटीशांच्या अधिपत्याखाली होता. भारतीयांच्या मालकीची सर्वात मोठी सागरी कंपनी, सिंधिया स्टीम नेव्हिगेशन कंपनी लिमिटेड या जहाजाची मालकी होती परंतु भारतीय उपखंड आणि त्यातील नद्या त्या वेळी ब्रिटिशांच्या ताब्यात होत्या.
इंग्लंड, फ्रान्स आणि पोर्तुगाल या युरोपीय व्यापाराशी संबंधित आशियाचा उर्वरित भाग जोडल्यामुळे भारताने त्यावेळी जागतिक व्यापारात महत्त्वाची भूमिका बजावली.
भारतीय शिपिंगच्या इतिहासातील हा एक महत्त्वाचा टप्पा होता आणि आजही हा दिवस आंतरराष्ट्रीय व्यापार आणि जागतिक अर्थव्यवस्थेबद्दल जागरुकता वाढवण्याची संधी म्हणून वापरला जातो.
भारताच्या सागरी इतिहासात अनेक उल्लेखनीय कामगिरीचा समावेश आहे, जसे की गुजरातमधील लोथल येथील कोरड्या गोदीचा शोध, इ.स.पूर्व २४०० पूर्वीचा, जो जगातील सर्वात जुना मानला जातो. छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या नेतृत्वाखालील मराठ्यांनी ४० वर्षांहून अधिक काळ ब्रिटीश आणि पोर्तुगीज राजवटीचा प्रतिकार करत एक शक्तिशाली सागरी शक्ती बनली होती.
राष्ट्रीय सागरी दिवस २०२३ चे महत्त्व
- भारतीय सागरी क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान देणाऱ्या लोकांसाठी हा दिवस कौतुकाचा दिवस आहे. भारताच्या राष्ट्रीय सागरी दिनानिमित्त एक पुरस्कार सोहळा आयोजित केला जातो ज्या दरम्यान वरुण पुरस्कार काही लोकांना दिला जातो. भगवान वरुणाची मूर्ती आणि सन्मानपत्र असे या पुरस्काराचे नाव आहे.
- ‘एनएमडी अवॉर्ड ऑफ एक्सलन्स’ देखील समारंभात दिला जातो ज्यामध्ये ट्रॉफी आणि प्रशस्तीपत्र असते.
- “सागरी शिक्षण आणि प्रशिक्षणासाठी उत्कृष्ट योगदान” पुरस्काराचा एक भाग म्हणून करंडक आणि प्रशस्तीपत्र दिले जाते. सागरी शिक्षण आणि प्रशिक्षणात सातत्यपूर्ण योगदान दिल्याबद्दल लोकांचा सन्मान आणि ओळख.
- स्वातंत्र्यानंतर, देशाने शिपिंगमध्ये वाढ अनुभवली आहे. सागरी संरक्षण आणि जहाजाशी संबंधित प्रदूषण रोखण्यासाठी भूमिका घेतल्यानंतर भारत १९५९ मध्ये आंतरराष्ट्रीय सागरी संघटनेत भागीदार म्हणून सामील झाला.